• Emil Popławski, Frazemy z biblijnymi nazwami osobowymi w gwarach polskich

Emil Popławski, Frazemy z biblijnymi nazwami osobowymi w gwarach polskich, Kraków, Wydawnictwo Libron, 2014, 290 s.

Książka ta jest jednym z kilku dotąd opublikowanych monograficznych ujęć dotyczących frazeologii w gwarach polskich. W polu badawczym, obok frazeologizmów, znalazły się również przysłowia stanowiące najliczniejszą – jak się okazało – grupę opisywanych jednostek. Taka podstawa materiałowa skłoniła badacza do użycia bardziej pojemnego terminu frazem.

Autor, absolwent filologii polskiej Uniwersytetu w Białymstoku, od blisko dekady jest członkiem zespołu redakcyjnego opracowującego monumentalny „Słownik gwar polskich” w Instytucie Języka Polskiego PAN w Krakowie.

ZAWARTOŚĆ

Książka składa się z trzech części.
W pierwszej, zatytułowanej Wstępne założenia, autor zapoznaje czytelnika z obszarem badawczym, celami pracy, podstawą materiałową, stanem badań, założeniami metodologicznymi oraz terminologią, a także statusem nazw osobowych, ich form pochodnych i derywatów w opisywanych frazemach. Autor przedstawia ponadto zasady lokalizowania materiału gwarowego oraz sposób zapisu cytatów.

W drugiej, głównej części pracy, dokonana została prezentacja i analiza zgromadzonego materiału w formie 48 mikroopisów, przeprowadzonych wedle ściśle ustalonych reguł i kryteriów. Uporządkowano je w kolejności alfabetycznej:

  1. AARON (ARON)
  2. ABRAHAM (ABRAM)
  3. ADAM
  4. ANDRZEJ (JĘDRZEJ)
  5. ANNASZ
  6. ANTYCHRYST (ANTYKRYST)
  7. BARTŁOMIEJ
  8. CHRYSTUS (KRYST, KRYSTUS)
  9. DAWID
  10. ELIASZ
  11. EWA
  12. EZAW
  13. FILIP
  14. HEROD
  15. HIOB (JOB)
  16. JAKUB MNIEJSZY (MŁODSZY)
  17. JAKUB WIĘKSZY (STARSZY)
  18. JAN (APOSTOŁ)
  19. JAN CHRZCICIEL
  20. JEZUS
  21. JONASZ
  22. JOZAFAT (JÓZEFAT, JÓZAFAT, JOZAF)
  23. JÓZEF
  24. JUDA TADEUSZ
  25. JUDASZ
  26. KAIN
  27. KAJFASZ
  28. ŁAZARZ
  29. ŁAZARZ Z BETANII
  30. ŁUKASZ (ŁUKA)
  31. MACIEJ
  32. MAREK
  33. MARIA (MARYJA)
  34. MARTA
  35. MATEUSZ
  36. MICHAŁ
  37. MOJŻESZ
  38. NIKODEM
  39. PAWEŁ
  40. PIŁAT
  41. PIOTR
  42. SALOMON
  43. SAMSON
  44. SZCZEPAN
  45. SZYMON (SYMEON)
  46. TOMASZ
  47. TYMON
  48. TYMOTEUSZ
W końcowej, trzeciej części, autor dokonuje podsumowania 483 frazemów analizowanych w książce stwierdzając, że z tego zestawu najliczniej reprezentowane są przysłowia. Wyrażenia rzeczownikowe obejmują ponad 20% zebranych jednostek. W mniejszej liczbie występują frazy i zwroty, a najmniej spotkamy tutaj wyrażeń określających (zaledwie 14, co stanowi 2,9% całego zbioru). Ciekawie prezentuje się na 18 stronach tabela ilustrująca obecność opisywanych frazemów na poszczególnych obszarach dialektalnych: Śląska, Małopolski, Mazowsza, Wielkopolski, Kaszub oraz Kresów (Północno- i Południowo-Wschodnich).

Autor przeprowadził także klasyfikację tematyczną dwóch najliczniejszych grup frazemów – przysłów i wyrażeń rzeczownikowych. Stwierdził ponadto, że nie ma zależności między liczbą wystąpień danej nazwy osobowej w tekście Nowego Testamentu a sumą frazemów, które zawierają ją w swojej strukturze oraz wskazał perspektywy badawcze, jakie otwiera niniejsza praca.

Książkę uzupełniają wykazy skrótów i źródeł, literatury oraz indeks omówionych frazemów.

Emil Popławski, Frazemy z biblijnymi nazwami osobowymi w gwarach polskich

  • Kod Produktu: Emil Popławski, Frazemy
  • Dostępność: 27
  • 20,00zł

  • Bez podatku: 20,00zł