Studia historycznojęzykowe I, pod red. Mariana Kucały i Zdzisławy Krążyńskiej, Kraków 1994, 243 s.

seria: Prace Instytutu Języka Polskiego PAN nr 90

[fragmenty Słowa wstępnego]

Niniejszy tom jest owocem Kolokwium mediewistycznego dedykowanego Profesorowi Stanisławowi Urbańczykowi z okazji nadania Mu godności doktora honoris causa Uniwersytetu im. A. Mickiewicza. Kolokwium odbyło się w Poznaniu 24 i 25 marca 1993 r. Zorganizował je Zakład Języka Polskiego UAM, a głównym inicjatorem był prof. Wojciech Rzepka. Na tym spotkaniu historycy języka, głównie z Poznania i z Krakowa, wygłosili 30 referatów. Większość z nich dotyczyła wyłącznie polszczyzny średniowiecznej, część wychodziła porównawczo poza nią, sięgając nawet do języka współczesnego. Dwa odnosiły się do polszczyzny XVI-wiecznej, dwa do czasów późniejszych, jeden do języka bułgarskiego. Tematyką było głównie słownictwo, apelatywne i onomastyczne, rozpatrywane w różnych aspektach. Kilka referatów dotyczyło zabytków językowych, kilka – staropolskiej onomastyki, a parę – innych historycznojęzykowych zagadnień (…)

Spis treści

Wojciech Ryszard Rzepka, Bogdan Walczak, Jak dopełnić znany nam zasób leksykalny staropolszczyzny?

Aleksandra Cieślikowa, Tendencje słowotwórcze w języku mówionym w okresie średniowiecza

Danuta Moszyńska, O słownictwie  staropolskim nieobecnym w Słowniku polszczyzny XVI wieku

Mirosława Białoskórska, Staropolskie semantyczne dublety słowotwórcze rzeczowników i  ich kontynuacje w polszczyźnie XVI oraz XX wieku

Maria Borejszo, O sposobach tworzenia nazw odzieży w okresie staropolskim i współcześnie

Marian Kucała, Wieloznaczność wyrazów w staropolszczyźnie a w języku współczesnym

Kazimierz Rymut, Staropolskie formacje na –czyk

Maria Malec, Imiona chrześcijańskie o rodowodzie słowiańskim w Polsce

Zofia Zierhoffer, Karol Zierhoffer, Zasób nazw zachodnioeuropejskich zaadaptowanych przez polszczyznę w średniowieczu

Tadeusz Skulina, O staropolskich regionalizmach w antroponimii kobiecej

Wojciech Ryszard Rzepka, Bogdan Walczak, „Jakośm… nie wypławił źrzebca szestroka…” (Archaiczna formacja słowotwórcza w poznańskich rotach sądowych)

Tomasz Lisowski, Jolanta Migdał, Leksemy osobliwe w miejscach słownikowo różnych Psałterza floriańskiego i puławskiego

Elżbieta Belcarzowa, XV-wieczne próby przekładu fragmentu Izajasza (Iż 3, 16-23)

Wiesław Boryś, Lekcje wybranych wyrazów staropolskich i ich interpretacje etymologiczne

Maria Wojtyła-Świerzowska, Niektóre leksykalne rara et curiosa w Rozmyślaniu przemyskim

Aleksander Naumow, Rozmyślanie przemyskie w kontekście apokryfów cerkiewnosłowiańskich

Maria Adamczyk, Historia Trzech Króli w kręgu narracyjnej literatury apokryficznej

Leszek Moszyński, O staropolskim i staroczeskim przekładzie pierwszych zdań Księgi Rodzaju z oryginału hebrajskiego (Biblia Budnego i Kralicka)

Diana Iwanowa, Paralele leksykalne w starosłowiańskich i nowobułgarskich tłumaczeniach ewangelijnych

Krystyna Pisarkowa, Staropolskie świadectwo wykształcania się hipokasty: ABY

Zdzisława Krążyńska, Ciągi paradygmatyczne staropolskich relacji z przyimkami

Zygmunt Gałecki, Stopniowanie przymiotników typu czystszy II czyściejszy, mędrszy II mądrzejszy w historii polszczyzny na tle zachodniosłowiańskim

Marek Cybulski, O staropolskich i średniopolskich zwyczajowych określeniach nadawcy wypowiedzi

Tadeusz Lewaszkiewicz, O potrzebie nowego spojrzenia na genezę polskiego języka literackiego (z uwzględnieniem tła ogólnoeuropejskiego)

Halina Wiśniewska, Zapomniana polska gramatyka języka włoskiego A. Styli (1675)

Mirosław Skarżyński, Koncepcja czasownika w Gramatyce języka polskiego Maksymiliana Jakubowicza  z 1823 r.