Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego jest, po Słowniku języka Adama Mickiewicza oraz Słowniku języka Jana Chryzostoma Paska, trzecim ukończonym słownikiem języka autora.

Makrostruktura słownika

Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego zawiera 8807 artykułów hasłowych w układzie alfabetycznym. Obejmuje całe słownictwo użyte przez J. Kochanowskiego w polskich utworach. Obok apellatywów słownik uwzględnia także nazwy własne. Do piątego tomu SPJKoch został dołączony indeks a tergo.

Mikrostruktura słownika

Struktura artykułu hasłowego uzależniona jest od tego, czy przedmiotem opisu jest leksem autosemantyczny czy synsemantyczny. Obejmuje ona wyraz hasłowy, opis i dokumentację tekstową. Opisy, w zależności od swoistości danego hasła oraz liczby poświadczeń danego wyrazu w tekstach J. Kochanowskiego, są objętościowo zróżnicowane − od jednego wiersza do paru stron. Po wyrazie hasłowym podawane są znaczenia tego leksemu (lub jego funkcje), po każdym z nich są numery odsyłające do dokumentacji tekstowej. W dalszej części opisu zostały umieszczone połączenia wyrazowe i znaczenia kontekstowe, przysłowia, porównania, szeregi, przeciwstawienia, rekcja, szyk, rzadkie formy fleksyjne, pozycje rymowe oraz informacja o tym, czy dany wyraz występuje w prozie.
Dokumentacja tekstowa zamieszczona w artykule hasłowym zawiera wszystkie wystąpienia wyrazu hasłowego w twórczości poety. Cytaty w części przykładowej są podawane w stałym porządku źródeł i numerowane – tak więc numer ostatniego cytatu wskazuje równocześnie liczbę wystąpień danego wyrazu hasłowego w tekstach J. Kochanowskiego.

Innowacje warsztatowe
Oddzielenie części opisowej od części dokumentacyjnej.

Znaczenie słownika
Główną zaletą słownika jest to, że pokazuje, jak i jakim słownictwem posługiwał się pierwszy wielki polski poeta. Na podkreślenie zasługuje również, że słownik ten zawiera wyczerpującą dokumentację tekstową każdego wyrazu użytego przez J. Kochanowskiego. Taki zbiór danych może zostać szeroko wykorzystany przez badaczy zainteresowanych historią polskiego języka poetyckiego czy śledzeniem zmian w swoistym dla literackiej polszczyzny językowym obrazie świata.

Autorzy artykułów hasłowych
Joanna Birczyńska-Duska, Zofia Bukowiec, Krystyna Data, Dorota Janeczko, Krystyna Kajtoch, Urszula Poprawska, Bożena Sieradzka-Baziur

Dalsze plany autorów
Opracowanie wersji on-line Słownika polszczyzny Jana Kochanowskiego.

(opracowała B. Sieradzka-Baziur)