Jakub Bobrowski, "Staropolszczyzna" filmowa. Osobliwości językowe jako wykładniki stylizacji historycznej w dziełach audiowizualnych, Kraków 2020, 263 s.

seria: Prace Instytutu Języka Polskiego PAN nr 156

Książka  jest pierwszą pracą poświęconą językowej stylizacji historycznej w polskich filmach i serialach fabularnych. Zaprezentowana analiza ma charakter dyferencyjny. Przedmiotem opisu są osobliwości językowe, czyli nacechowane zjawiska gramatyczne, leksykalne i pragmatyczne, których wprowadzenie do filmowych dialogów służy ewokowaniu klimatu dawności językowej i kulturowej. Materiał empiryczny został zaczerpnięty wyłącznie z filmów i seriali opartych na scenariuszach oryginalnych, z akcją umiejscowioną w różnych okresach dziejów Polski od X do XIX w., a także w przeszłości baśniowej, umownej. Dzięki temu możliwe stało się pokazanie technik archaizacyjnych specyficznych dla filmowej odmiany polszczyzny, ale również wskazanie „uniwersalnych” archaizmów, stosowanych przez twórców filmowych niezależnie od czasu akcji. Wiele uwagi poświęcono również takim zagadnieniom, jak: stylizacja w kontekście relacji intersemiotycznych (słowo-obraz) w dziele filmowym, literackie źródła filmowego stereotypu dawnej polszczyzny, adekwatność i wiarygodność ekranowej archaizacji oraz odbiór  kinowych i telewizyjnych operacji stylizacyjnych przez widzów. W książce przedstawione zostały także możliwości praktycznego wykorzystania przeprowadzonych badań w produkcji filmowej.